Hoe mensen kiezen (en hoe ze niet kiezen)
Bij de overheid heerst(e) altijd de opvatting dat mensen gaan voor maximalisatie. De regering dacht dat mensen situaties goed overzien. Dat alle voordelen en alle nadelen tegen elkaar worden afgewogen en dat er vervolgens gekozen wordt voor hetgeen het meeste oplevert. Kortom, men geloofde in de rationele keuzetheorie.
Dit is een uitleg van de zeven aspecten van de rationele keuzetheorie. Het verklaart uiteraard niet alle verrassende keuzes die mensen maken, maar het zal zeker inzicht bieden.
De rationele keuzetheorie weerlegd
Het artikel is verdeeld in een aantal pagina’s. Per aanname één. Op de pagina’s wordt uitgelegd dat het niet is hoe we lang dachten dat het was en hoe het wel zit.
1. Primaat van de opbrengst
Ooit dacht men, dat er wordt gekozen op basis van de gevolgen van de eigen opbrengsten. Anders gezegd, men dacht dat beslissers zich vooral de vraag stellen wat een beslissing ze kost en wat het ze opbrengt. Minstens zo belangrijk blijkt de factor rechtvaardigheid te zijn.
2. Maximalisatie (er zoveel mogelijk uit weten te slepen)
Voor de hebberts mogelijk ondenkbaar, maar het volgende gaat niet op voor hoe mensen doorgaans kiezen. Er zo wordt beslist, dat de opbrengst van de keuze maximaal is. De beslisser streeft naar het beste resultaat.
3. Maximaal gebruik van informatie
Doordachte voorlichting is voorlichting die de hoofdlijnen duidelijk maakt. Mensen kunnen namelijk maar een beperkte hoeveelheid informatie overzien.
4. Perfect incalculeren van onzekerheid
Het blijkt helemaal niet waar te zijn, dat de beslisser hoe hoe de onzekerheden bij de keuze dienen te worden meegewogen.
5. Rationeel verdisconteren van de toekomst
Bij het kiezen wordt op de juiste wijze rekening gehouden met de onzekerheden die de toekomst met zich meebrengt.
6. Stabiele voorkeuren
“Een keuze is altijd hetzelfde. Het maakt daarbij niet uit hoe een vraag gesteld wordt.” De voorgaande bewering is niet juist. Het antwoord is sterk afhankelijk van hoe een vraag gesteld wordt.
7. Emoties spelen geen rol
Hoe heeft men ooit kunnen denken dat de keuze objectief is en niet te beinvloeden? Uiteraard is het niet zo, dat het enige dat telt de te verwachten kosten en opbrengsten van de keuze zijn.
